Lise Jans, universitair hoofddocent Milieupsychologie in Groningen, legt uit dat kleinschalige collectieve klimaatactie zoals een opruimdag of een gemeenschappelijk energieproject een katalysator kan zijn voor grootschalige verandering.

Deze acties kunnen de identiteit van mensen veranderen, in het bijzonder hun sociale identiteit. Het zien van dergelijke acties door medegroepsleden, zoals onze buren of collega's, kan onze identificatie met deze groep en de perceptie dat deze groep milieuvriendelijke normen en waarden heeft, vergroten.

Wanneer mensen zich bewust zijn van de bottom-up vorming van pro-milieu initiatieven door leden van hun eigen groep, maakt dit pro-milieu sociale identiteitsvorming mogelijk.

Deze sterkere pro-milieu sociale identiteit kan op zijn beurt individueel en collectief gedrag motiveren in overeenstemming met deze identiteit. Door de manier waarop we onszelf zien te veranderen, kunnen bottom-up initiatieven voor een beter milieu de overgang naar milieuvriendelijke praktijken versnellen.

Door een beroep te doen op ons verlangen om erbij te horen, kunnen milieubewuste initiatieven mensen aantrekken die nog niet milieubewust zijn. Maar leden die afwijken van de huidige praktijken en duurzame alternatieven introduceren in hun groep, zoals veganistisch worden, kunnen ook te maken krijgen met tegenwerking en gezien worden als vervelend. Dat wil niet zeggen dat deze afwijkende groepsleden geen invloed hebben, want ze geven aan dat normen kunnen veranderen. Pro-milieu minderheden kunnen gezien worden als voorlopers van toekomstige normen.

Vooral wanneer een groep diversiteit waardeert, zijn groepsleden bereid om te luisteren en overeenstemming te zoeken in gesprekken met afwijkende groepsleden, en zo nieuwe normen te creëren die uiteindelijk duurzamere intenties bevorderen.

Systeemverandering is onmiskenbaar nodig om de schade van klimaatverandering te minimaliseren. Elke actie op zich kan klein zijn, maar door het veranderen van normen en ons gevoel van wie we zijn, kan het motiverende effect dat het heeft op diegenen die zich nog niet pro-milieu gedragen, het startpunt zijn van een grotere verandering.