Het is een wijdverbreid misverstand dat mensen vooral worden gemotiveerd door hun eigen persoonlijke belangen, bijvoorbeeld geld besparen, als het gaat om milieuvriendelijk gedrag.

Natuurlijk is geld belangrijk en niet te onderschatten, vooral voor lagere inkomensgroepen.

Maar er is genoeg bewijs - ook uit ons eigen onderzoek - dat aantoont dat veel mensen uit intrinsieke motivatie zullen kiezen voor milieuvriendelijk gedrag, zelfs als dat iets duurder is.

In een paper uit 2018 bespreken we hoe mensen kiezen voor duurzaam energiegedrag zonder geldelijke prikkels.

In een onderzoek uit 2022 ontdekten we ook dat subsidies mensen niet motiveerden om nieuw gedrag te vertonen: het waren vooral mensen die al van plan waren om duurzaam gedrag te vertonen die de subsidie aanvroegen.

Dat lijkt te komen doordat kortingen of subsidies mensen herinneren aan hun eigen intrinsieke motivatie om die veranderingen door te voeren, in plaats van de reden te zijn waarom ze actie ondernemen.

En in haar review paper uit 2023 concludeerde onze collega professor Linda Steg dat mensen die sterke biosferische waarden hebben, die voordelen voor het milieu bepleiten, waarschijnlijk meer intrinsiek gemotiveerd zijn om zich in te zetten voor klimaatacties.

Deze acties voldoen aan belangrijke waarden en geven mensen het gevoel dat ze iets zinvols doen.

Onderzoek toont aan dat veel mensen een sterke intrinsieke motivatie hebben om zich milieuvriendelijk te gedragen en bereid zijn om wat meer geld uit te geven voor duurzamere aankopen.

Zijn subsidies voor klimaatmaatregelen effectief? Twee casestudies in Nederland

Anne van Valkengoed en Ellen van der Werff
Milieuwetenschap en -beleid
Januari 2022
https://doi.org/10.1016/j.envsci.2021.09.018

Ellen van der Werff