Stel je voor dat je luistert naar een nieuwspodcast waarin een klimaatwetenschapper wordt geïnterviewd en vervolgens in de pauze een advertentie hoort van een bedrijf dat fossiele brandstoffen produceert. Wat moeten luisteraars denken van deze tegenstrijdige boodschap?

Mediabedrijven hebben lang volgehouden dat de financiering door adverteerders geen invloed heeft op hun journalistieke onafhankelijkheid en dat het verschil tussen verslaggeving door hun eigen journalisten en advertorials - advertorials - die naast die verhalen worden afgedrukt overduidelijk is voor de lezers, maar uit verschillende onderzoeken in de afgelopen tien jaar is gebleken dat tot 80% van de mensen moeite heeft om het verschil zien tussen verhalen van verslaggevers en advertenties.

Screenshot van The Guardian blog over COP28 naast een advertentie van Shell

In haar recente verhaal in De natieAmy Westervelt, onderzoeksjournalist op het gebied van klimaat, wijst erop dat deze verwarring vooral schadelijk is als het gaat om klimaatverslaggeving: een verhaal van een medewerker kan in één segment worden uitgezonden, om vervolgens te worden gevolgd door een advertentie van een bedrijf dat fossiele brandstoffen gebruikt en die de feiten in de verslaggeving schijnbaar tegenspreekt.

Dit gebrek aan onderscheid lijkt de advertenties geloofwaardig te maken en op zijn beurt de geloofwaardigheid van de verslaggeving te ondermijnen. Onderzoek van onze collega's Lu Liu, Thijs Bouman, Goda Perlaviciute en Linda Steg ontdekten in 2020 dat in de context van hernieuwbare energieprojecten, wantrouwen of wantrouwen in de integriteit van een organisatie de sociale acceptatie en steun sterk beïnvloedt, zelfs meer dan het vertrouwen in de kennis en expertise van die organisatie.

Thijs heeft ook onlangs een advies rapport geschreven samen met anderen over de voordelen van het uitbannen van reclame voor fossiele brandstoffen, vliegreizen en vlees. Het rapport concludeerde dat reclames voor fossiele brandstoffen de overgang naar een duurzamere samenleving tegenhouden en dat het verbieden ervan een overgang naar gezondere en veiligere omstandigheden zou bevorderen (samen met beleid dat duurzame keuzes en duurzaam gedrag vergemakkelijkt).

Reclame beïnvloedt de publieke opinie en profiteert van de verwarring die wordt veroorzaakt door de plaatsing ervan naast kritische klimaatrapportages, wat een belangrijke les is voor zowel overheden als uitgevers om in gedachten te houden.

Fotocredit: Pexels/ Moose Photos