Abstract

Subsidies zijn een vaak gebruikt beleidsinstrument om de beperking van en aanpassing aan klimaatverandering te bevorderen. Toch blijft het onduidelijk in hoeverre subsidies effectief zijn in het motiveren van gedragsverandering. Subsidies zijn effectief als ze leiden tot de adoptie van het gedrag door andere individuen dan diegenen die anders zouden adopteren. Op basis van twee theoretische kaders onderzoeken we de effectiviteit van twee subsidieregelingen in Nederland. In studie 1 (n = 151) pasten we het Transtheoretisch Model toe en stelden we dat een subsidie voor klimaatadaptatiemaatregelen effectief is als het niet alleen mensen aantrekt die zich in de actie- en voorbereidingsfase van het model bevinden, maar ook mensen in de precontemplatiefase en de contemplatiefase. In studie 2 (n = 367) pasten we de Diffusie van Innovatietheorie toe en stelden we dat een subsidie voor elektrische voertuigen effectief is als deze niet alleen innovators en early adopters aantrekt, maar ook early en late majority adopters. In beide studies onderzochten we de mate waarin subsidies financiële barrières wegnemen en dienen als aanzet tot actie. In studie 1 vonden we dat de subsidies vooral mensen aantrokken die zich in de actie- en voorbereidingsfase bevonden. In studie 2 vonden we dat een subsidie voor elektrische voertuigen niet meer early en late majority adopters aantrok in vergelijking met degenen die een elektrisch voertuig adopteerden zonder subsidie. In beide studies vonden we dat de subsidie vooral diende als een aansporing tot actie, en minder waarschijnlijk financiële barrières wegnam.