Waarom Nederlandse ambtenaren steekpenningen aannemen: een giftige mix van factoren

Het doel van dit onderzoek was om een diepgaand inzicht te krijgen in de factoren die ten grondslag liggen aan de betrokkenheid van ambtenaren bij corruptie. Gezien het grote publieke belang kregen we toestemming van het Nederlandse Ministerie van Justitie om meerdere vertrouwelijke strafdossiers te analyseren van zaken waarin Nederlandse ambtenaren steekpenningen aannamen van particuliere bedrijven. In aanvulling op eerder onderzoek analyseerden we drie soorten factoren: individuele factoren, organisatorische factoren en factoren die verband houden met de relaties tussen corrupte ambtenaren en hun omkopers. Bovendien hebben we voor het eerst gekeken naar de wisselwerking tussen deze drie soorten factoren. De resultaten suggereren dat de betrokkenheid van ambtenaren bij omkoping geworteld is in een combinatie van individuele, organisatorische en relationele variabelen die elkaar beïnvloeden en versterken, waardoor een giftige mix ontstaat. Dit impliceert dat de strijd tegen omkoping op meerdere fronten gevoerd kan worden, waarbij het veranderen van één kritische factor ervoor kan zorgen dat de mix zijn toxiciteit verliest.